
هوش مصنوعی گروک: تاریخچه، ویژگیها، ثبتنام، استفاده و کاربردها در ایران (۲۰۲۵)
هوش مصنوعی گروک (Grok) یه چتبات هوشمند و باحاله که توسط xAI، شرکت ایلان ماسک، ساخته شده. اگه دنبال یه دستیار باهوش میگردی که با طنز و شوخطبعی به سوالاتت جواب بده، مسائل پیچیده رو حل کنه، و حتی اخبار لحظهای از دنیا بهت بده، گروک همون چیزیه که باید امتحان کنی! این مقاله قراره یه راهنمای کامل باشه که همهچیز درباره گروک رو توضیح بده: از تاریخچه و ویژگیها گرفته تا مراحل ثبتنام، استفاده قدمبهقدم، دسترسی رایگان، و کاربردهاش تو ایران.
فهرست مطالب
- تاریخچه گروک: از ایده تا واقعیت
- شروع xAI و رویای ایلان ماسک
- تکامل گروک: از Grok-1 تا Grok-4
- ویژگیهای کلیدی گروک
- دسترسی به اطلاعات لحظهای از X
- حالتهای DeepSearch و Think
- لحن طنز و تعامل انسانی
- پردازش چندوجهی (Multimodal)
- ثبتنام در گروک: قدمبهقدم
- ساخت حساب X
- دانلود اپلیکیشن گروک (اختیاری)
- ورود به پلتفرم گروک
- نحوه استفاده از گروک: راهنمای قدمبهقدم
- شروع گفتوگو
- استفاده از DeepSearch برای تحقیقات
- حل مسائل با Think Mode
- تولید تصویر و تحلیل محتوا
- نسخه رایگان گروک: چی در دسترسه؟
- کاربردهای گروک در ایران
- تحلیل ترندها و بازاریابی دیجیتال
- آموزش و پژوهش
- کدنویسی و توسعه نرمافزار
- چالشهای استفاده در ایران
- پرسشهای متداول (FAQ)
- نتیجهگیری
1. تاریخچه گروک: از ایده تا واقعیت
1.1. شروع xAI و رویای ایلان ماسک
داستان گروک از سال 2023 شروع شد، وقتی ایلان ماسک، کارآفرین معروف و بنیانگذار شرکتهایی مثل تسلا و اسپیسایکس، شرکت xAI رو تأسیس کرد. هدف xAI این بود که هوش مصنوعی رو به ابزاری برای شتاب دادن به اکتشافات علمی انسانها تبدیل کنه. ایلان ماسک، که قبلاً یکی از بنیانگذاران OpenAI (سازنده ChatGPT) بود، سال 2018 از این شرکت جدا شد چون با جهتگیریهای اون موافق نبود. بهگفته خودش، ایلان میخواست یه هوش مصنوعی بسازه که حقیقتجو باشه و بدون تعصب یا محدودیتهای بیشازحد، به سوالات جواب بده.
اینجا بود که ایده گروک شکل گرفت. اسم گروک از رمان علمی-تخیلی «غریبهای در سرزمین غریب» نوشته رابرت هاینلاین (1961) اومده، جایی که کلمه «گروک» به معنی درک عمیق و شهودی یه موضوعه. ایلان ماسک روز بعد از اعلام گروک، تو X به این کتاب اشاره کرد و نشون داد که این اسم یه انتخاب هدفمنده. هدفش این بود که گروک نهفقط یه چتبات معمولی، بلکه یه دستیار کیهانی باشه که به آدما کمک کنه دنیا و کائنات رو بهتر بفهمن.
xAI کارش رو با سرعت شروع کرد. تو جولای 2023، این شرکت اعلام کرد که داره روی یه مدل زبانی به اسم Grok کار میکنه که قراره با مدلهای دیگه مثل ChatGPT و Gemini رقابت کنه. چیزی که گروک رو خاص میکرد، ادعای حقیقتجویی و رویکرد کمتر سانسور شدهاش بود. ماسک بارها گفت که نمیخواد گروک مثل بقیه مدلها «ووک» (woke) باشه، یعنی جوابای بیشازحد محافظهکارانه یا محدود شده نده.
1.2. تکامل گروک: از Grok-1 تا Grok-4
نوامبر 2023: تولد Grok-1
گروک-1 تو نوامبر 2023 بهصورت بتا معرفی شد. این نسخه اولیه فقط برای یه گروه محدود از کاربران X Premium در دسترس بود و xAI اون رو «یه محصول بتای خیلی اولیه» معرفی کرد که تو دو ماه آموزش دیده. با این حال، گروک-1 با لحن طنز و توانایی پاسخ به سوالات جنجالی (مثل شوخی درباره موضوعات حساس) توجهات رو جلب کرد. یه نمونه معروف این بود که وقتی ازش درباره ساخت مواد غیرقانونی پرسیدن، با طنز جواب داد: «خب، امیدوارم خودت رو منفجر نکنی یا دستگیر نشی!»
مارس 2024: اوپنسورس شدن Grok-1
تو مارس 2024، xAI معماری و وزنهای شبکه Grok-1 رو تحت مجوز Apache-2.0 اوپنسورس کرد. این یعنی توسعهدهندهها میتونستن کد گروک رو ببینن و ازش برای پروژههاشون استفاده کنن. این حرکت یه پیام واضح داشت: xAI میخواست نشون بده که به شفافیت تو دنیای هوش مصنوعی اهمیت میده.
آگوست 2024: ظهور Grok-2
گروک-2 با دو نسخه (Grok-2 و Grok-2 Mini) اومد که نسبت به نسخه قبلی پیشرفتهای زیادی داشت. این نسخه توانایی تولید تصویر با مدل FLUX رو اضافه کرد و تو پردازش زبان طبیعی و کدنویسی قویتر شد. گروک-2 برای اولین بار به کاربران غیرپریمیوم X هم دسترسی محدود داد (10 پیام هر دو ساعت و 3 تولید تصویر روزانه).
فوریه 2025: گروک-3، یه جهش بزرگ
گروک-3 تو فوریه 2025 معرفی شد و بهگفته xAI، پیشرفتهترین مدلشون تا اون موقع بود. این مدل روی سوپرکامپیوتر Colossus با 200,000 پردازنده گرافیکی NVIDIA Hopper آموزش دیده بود، یعنی 10 برابر قدرت محاسباتی مدلهای قبلی. گروک-3 با دو نسخه Grok-3 (Think) و Grok-3 Mini (Think) عرضه شد که از یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning) برای بهبود استدلال استفاده میکردن. تو بنچمارکهایی مثل AIME (مسابقه ریاضی 2025) امتیاز 93.3% و تو LiveCodeBench (کدنویسی) امتیاز 79.4% گرفت که حتی از GPT-4o هم بهتر بود.
جولای 2025: گروک-4 و گروک-4 Heavy
تو جولای 2025، xAI مدل گروک-4 و نسخه پیشرفتهترش Grok-4 Heavy رو معرفی کرد. این مدلها با ابزارهای داخلی و جستوجوی لحظهای پیشرفتهتر شدن و تو بنچمارکهایی مثل ARC-AGI-2 امتیاز 16.2% گرفتن که تقریباً دو برابر نزدیکترین رقیبشون بود. گروک-4 برای کاربران SuperGrok Heavy (اشتراک 300 دلاری در ماه) و API در دسترسه، ولی گروک-3 همچنان برای کاربران رایگان X باقی موند.
2. ویژگیهای کلیدی گروک
گروک پر از قابلیتهای خفنه که اون رو از چتباتهای معمولی جدا میکنه. بیایم مهمترینهاش رو با جزئیات ببینیم:
2.1. دسترسی به اطلاعات لحظهای از X
گروک به پلتفرم X (توییتر سابق) وصله، یعنی میتونه پستها، ترندها، و نظرات کاربران رو فوری اسکن کنه. این ویژگی باعث میشه جواباش درباره اخبار، رویدادها، یا حتی حالوهوای شبکههای اجتماعی همیشه بهروز باشه. مثلاً اگه بپرسی «مردم تو X درباره فیلم جدید مارول چی میگن؟»، گروک یه تحلیل باحال از نظرات کاربران بهت میده، با یه کم طنز که بحث رو جذابتر کنه.
2.2. حالتهای DeepSearch و Think
DeepSearch: این حالت مثل یه محقق حرفهای عمل میکنه. گروک وب و X رو جستوجو میکنه، منابع معتبر رو پیدا میکنه، و یه گزارش کامل با استناد به منابع بهت میده. یه نسخه پیشرفتهتر به اسم DeeperSearch هم هست که برای تحقیقات عمیقتره. مثلاً اگه بخوای درباره تأثیر تغییرات اقلیمی تو خاورمیانه بدونی، DeepSearch یه گزارش خلاصه با منابع دقیق تحویلت میده.
Think Mode: این برای حل مسائل پیچیدهست. گروک قدمبهقدم فکر میکنه، اشتباهاتش رو اصلاح میکنه، و جواب نهایی رو با توضیحات کامل میده. مثلاً اگه یه مسئله ریاضی AIME 2025 رو بدی، گروک مراحل حل رو نشون میده و حتی ممکنه بگه: «اوه، این راه جواب نداد، بذار یه روش دیگه امتحان کنم!»
2.3. لحن طنز و تعامل انسانی
گروک با لحن شوخ و گاهی کنایهدار حرف میزنه. مثلاً اگه بپرسی «چرا آسمون آبیه؟»، ممکنه بگه: «خب، آسمون داره استایلش رو به رخ میکشه! حالا جدی، به خاطر پراکندگی رایلی نور خورشیده...» این لحن باعث میشه چت کردن باهاش سرگرمکننده باشه. دو حالت Regular Mode (جدی و حرفهای) و Fun Mode (شوخ و خلاق) هم داره که میتونی تو تنظیمات انتخاب کنی.
2.4. پردازش چندوجهی (Multimodal)
از گروک-2 به بعد، گروک میتونه تصاویر رو تحلیل کنه و حتی تصویر تولید کنه. با مدل Aurora، گروک تصاویر واقعی و خلاقانهای مثل یه شهر سایبرپانکی یا یه دریاچه کوهستانی تو غروب میسازه. تو Grok Vision (تو اپلیکیشن iOS)، میتونی دوربین گوشیت رو به یه متن یا شیء بگیری و گروک توضیح بده که چیه. مثلاً اگه از یه نمودار عکس بگیری، گروک میتونه دادههاش رو تحلیل کنه یا حتی به کد تبدیلش کنه.
3. ثبتنام در گروک: قدمبهقدم
برای استفاده از گروک، باید یه حساب X داشته باشی و وارد پلتفرم بشی. خبر خوب اینه که گروک-3 از فوریه 2025 برای همه کاربران X رایگانه. بیایم مراحل ثبتنام رو قدمبهقدم ببینیم:
3.1. ساخت حساب X
- باز کردن وبسایت X یا اپلیکیشن: به X.com برو یا اپلیکیشن X رو از گوگل پلی (اندروید) یا اپ استور (iOS) دانلود کن. نسخه اپلیکیشن باید بهروز باشه (حداقل نسخه 10.0.0 برای اندروید یا iOS).
- ثبتنام: روی «Sign Up» کلیک کن. اطلاعات اولیه مثل ایمیل، شماره تلفن، یا حساب گوگل/اپل رو وارد کن. یه نام کاربری (Handle) و رمز عبور انتخاب کن.
- تأیید حساب: X یه کد تأیید به ایمیل یا شمارت میفرسته. کد رو وارد کن تا حسابت فعال بشه.
- تنظیم پروفایل: یه عکس پروفایل و بیو اضافه کن (اختیاری، ولی برای تعامل بهتر با گروک پیشنهاد میشه).
3.2. دانلود اپلیکیشن گروک (اختیاری)
علاوه بر دسترسی از X، یه اپلیکیشن مستقل به اسم Grok - AI Assistant هم برای اندروید و iOS هست:
- اندروید: تو گوگل پلی سرچ کن «Grok - AI Assistant» و اپلیکیشن xAI رو دانلود کن (نسخه 0.5.0 یا بالاتر، منتشرشده می 2025). امتیازش 4.8 از 5ه.
- iOS: تو اپ استور سرچ کن و اپلیکیشن رو نصب کن. این اپ قابلیت Grok Vision و حالت صوتی رو هم داره.
- ورود: با همون حساب X وارد اپلیکیشن شو.
3.3. ورود به پلتفرم گروک
- وبسایت X: بعد از ورود به X.com، تو منوی سمت چپ یا بالای صفحه (بسته به نسخه)، آیکون گروک (یه لوگوی کیهانی کوچیک) رو پیدا کن.
- اپلیکیشن X: تو اپلیکیشن X، آیکون گروک معمولاً تو منوی اصلی یا نوار پایین صفحهست.
- Grok.com: اگه ترجیح میدی مستقیم از وبسایت گروک استفاده کنی، به Grok.com برو و با حساب X وارد شو.
- تأیید هویت: اگه اولین باره، ممکنه لازم باشه هویتت رو با حساب X تأیید کنی. این کار چند ثانیه طول میکشه.
با یکی از روش های زیر ثبت نام کنید (به طور مثال ایمیل):
4. نحوه استفاده از گروک: راهنمای قدمبهقدم
حالا که حساب داری، بیایم ببینیم چطور میتونی از گروک استفاده کنی. این بخش همهچیز رو از شروع گفتوگو تا استفاده از قابلیتهای پیشرفته توضیح میده.
4.1. شروع گفتوگو
- باز کردن رابط گروک: تو X یا اپلیکیشن گروک، روی آیکون گروک کلیک کن تا پنجره چت باز بشه.
- نوشتن سوال: تو کادر متنی، هر سوالی که دوست داری بنویس. مثلاً: «آخرین اخبار درباره مریخ چیه؟» یا «یه شعر درباره تهران بنویس».
- انتخاب حالت: اگه میخوای جواب جدی بگیری، Regular Mode رو انتخاب کن (پیشفرضه). برای جوابای بامزه، Fun Mode رو تو تنظیمات فعال کن.
- دریافت جواب: گروک تو چند ثانیه جواب میده. اگه جواب طولانی باشه، میتونی با اسکرول کردن کلش رو بخونی.
ورود به تنظیمات برای شخصی سازی کردن:
بررسی حساب کاربری و تعیین زبان:
شخصی سازی کردن ظاهر گروک:
به طور دلخواه رفتار اون رو برای تجربه کاربری بهتر تغییر بدهید:
شخصی سازی کردن لحن گروک:
داده های خود را کنترل کنید:
نحوه حذف اکانت گروک:
4.2. استفاده از DeepSearch برای تحقیقات
- فعال کردن DeepSearch: تو رابط گروک، دکمه DeepSearch (یا DeeperSearch برای تحقیقات عمیقتر) رو بزن.
- وارد کردن سوال تحقیقاتی: یه سوال مشخص بنویس، مثل: «تأثیر هوش مصنوعی روی بازار کار ایران چیه؟»
- بررسی گزارش: گروک منابع وب و X رو اسکن میکنه و یه گزارش خلاصه با استناد به منابع معتبر تحویلت میده. مثلاً ممکنه بگه: «طبق پستهای X، 60% کاربرها معتقدند هوش مصنوعی تو ایران فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد کرده، ولی 40% نگران جایگزینی شغلها هستن.»
- دانلود گزارش (اختیاری): اگه گزارش مفصله، میتونی بهصورت PDF دانلودش کنی.
تصویر پیشنهادی: اسکرینشات از یه گزارش DeepSearch که یه جدول یا لیست منابع رو نشون میده.
4.3. حل مسائل با Think Mode
- فعال کردن Think Mode: دکمه Think رو تو رابط گروک بزن.
- وارد کردن مسئله: یه مسئله پیچیده بنویس، مثل: «یه تابع پایتون برای مرتبسازی آرایه بنویس» یا «مساحت یه دایره با شعاع 5 چنده؟»
- بررسی مراحل حل: گروک قدمبهقدم توضیح میده که چطور به جواب رسیده. مثلاً برای مسئله ریاضی، ممکنه بگه: «اول شعاع رو تو فرمول مساحت (πr²) میذاریم، بعد...»
- تصحیح یا سؤال بیشتر: اگه جواب کامل نبود، میتونی بپرسی: «یه روش دیگه برای حل این مسئله نشون بده.»
تصویر پیشنهادی: اسکرینشات از خروجی Think Mode که مراحل حل یه مسئله ریاضی یا کد پایتون رو نشون میده.
4.4. تولید تصویر و تحلیل محتوا
- تولید تصویر: تو رابط گروک، بنویس: «یه تصویر از یه شهر سایبرپانکی تو شب تولید کن.» گروک با مدل Aurora یه تصویر باکیفیت میسازه.
- آپلود محتوا: اگه فایل (مثل PDF یا عکس) داری، دکمه آپلود رو بزن و فایل رو بارگذاری کن. مثلاً اگه یه نمودار فروش آپلود کنی، گروک میتونه دادههاش رو تحلیل کنه.
- تحلیل تصویر: تو اپلیکیشن iOS، از Grok Vision استفاده کن. دوربین رو به یه شیء یا متن بگیر و بپرس: «این چیه؟» گروک توضیح میده.
چگونگی آپلود فایل:
تعریف یک وظیفه برای گروک:
تعیین و ایجاد پروژه:
ورود به حالت خصوصی:
در نهایت برای خروج از حساب کاربری به طور موقت(بر روی آیکن دایره ای شکل سمت راست پایین کلیک کنید):
5. نسخه رایگان گروک: چی در دسترسه؟
از فوریه 2025، گروک-3 برای همه کاربران X بهصورت رایگان در دسترسه، بدون نیاز به اشتراک Premium+ (برخلاف نسخههای قبلی). جزئیات دسترسی رایگان:
- محدودیتها: کاربران رایگان میتونن هر 2 ساعت 10 پیام متنی بفرستن و روزانه 3 تصویر تولید کنن. تحلیل تصویر هم تا 3 بار در روز رایگانه.
- قابلیتها: دسترسی به Regular Mode، Fun Mode، DeepSearch، Think Mode، و تولید تصویر با Aurora. برای استفاده نامحدود، باید اشتراک X Premium+ (16 دلار در ماه) یا SuperGrok (30 دلار در ماه) بگیری.
- اپلیکیشن مستقل: اپلیکیشن Grok - AI Assistant (اندروید و iOS) هم رایگانه و نیازی به اشتراک نداره، ولی برای قابلیتهای پیشرفته (مثل Grok Vision یا DeeperSearch) ممکنه محدودیت داشته باشه.
- مناطق تحت پوشش: گروک تو اکثر کشورها در دسترسه، ولی تو بعضی مناطق (مثل اتحادیه اروپا به خاطر قوانین GDPR) ممکنه محدود باشه. برای چک کردن دسترسی، سرچ کن: «Is Grok available in Iran?»
تصویر پیشنهادی: اسکرینشات از اعلان X یا Grok.com که دسترسی رایگان گروک-3 رو نشون میده.
6. کاربردهای گروک در ایران
هوش مصنوعی در ایران داره راهش رو باز میکنه، و گروک با قابلیتهای متنوعش میتونه برای کاربرهای ایرانی حسابی بهدردبخور باشه. بیایم چند تا کاربرد مهمش رو ببینیم:
6.1. تحلیل ترندها و بازاریابی دیجیتال
گروک به خاطر دسترسی به X، میتونه ترندهای شبکههای اجتماعی رو فوری تحلیل کنه. مثلاً اگه یه کسبوکار ایرانی بخواد بدونه چه نوع محتوایی تو اینستاگرام یا X پرطرفداره، گروک میتونه پستهای مرتبط رو اسکن کنه و یه گزارش با پیشنهادات عملی بده. مثلاً: «کاربرهای ایرانی تو X بیشتر درباره سفرهای داخلی حرف میزنن، پیشنهاد میکنم روی محتوای مربوط به گردشگری تمرکز کنید.» این برای بازاریابهای دیجیتال تو ایران که دنبال جذب مخاطب هستن عالیه.
6.2. آموزش و پژوهش
برای دانشجوها و محققهای ایرانی، گروک یه ابزار باحاله. تو Think Mode، میتونه مسائل ریاضی، علمی، یا حتی سوالات فلسفی رو قدمبهقدم حل کنه. مثلاً اگه یه دانشجوی مهندسی بخواد یه مسئله دینامیک سیالات حل کنه، گروک مراحل رو توضیح میده و حتی منابع مرتبط پیشنهاد میکنه. DeepSearch هم برای پیدا کردن مقالات علمی یا تحلیل دادههای پژوهشی به کار میاد.
6.3. کدنویسی و توسعه نرمافزار
برنامهنویسهای ایرانی میتونن از گروک برای نوشتن کد، دیباگ کردن، یا یادگیری مفاهیم جدید استفاده کنن. گروک تو بنچمارک LiveCodeBench امتیاز 79.4% گرفته، یعنی تو تولید کد و حل مسائل برنامهنویسی حسابی قویه. مثلاً اگه بخوای یه اپلیکیشن ساده با پایتون بنویسی، گروک کد رو مینویسه، توضیح میده، و اگه خطایی باشه، پیشنهاد اصلاح میده.
6.4. چالشهای استفاده در ایران
با وجود این همه قابلیت، استفاده از گروک تو ایران یه سری چالش داره:
- فیلترینگ: چون X تو ایران فیلتره، برای دسترسی به سایت هوش مصنوعی گروک یا اپلیکیشن X نیاز به VPN داری.
- پرداختهای بینالمللی: اگه بخوای اشتراک X Premium+ یا SuperGrok بگیری، به خاطر تحریمها باید از واسطههای پرداخت استفاده کنی.
- زبان فارسی: گروک از زبان فارسی پشتیبانی میکنه، ولی تو پردازش متون پیچیده فارسی (مثل متون ادبی یا تخصصی) ممکنه به اندازه انگلیسی قوی نباشه. با این حال، برای سوالات روزمره فارسی جوابای خوبی میده.
تصویر پیشنهادی: اسکرینشات از یه گزارش DeepSearch درباره ترندهای بازار ایران یا یه کد پایتون تولیدشده توسط گروک.
7. پرسشهای متداول (FAQ)
- هوش مصنوعی گروک چیه؟
گروک یه چتبات پیشرفتهست که توسط xAI ساخته شده و با طنز، دقت، و دسترسی به اطلاعات لحظهای X، به سوالات جواب میده، مسائل رو حل میکنه، و حتی تصویر تولید میکنه. - گروک رایگانه؟
بله، از فوریه 2025، گروک-3 برای همه کاربران X رایگانه (تا 10 پیام هر 2 ساعت و 3 تصویر روزانه). برای استفاده نامحدود، باید اشتراک X Premium+ یا SuperGrok بگیری. - چطور ثبتنام کنم؟
یه حساب X بساز، وارد X.com یا اپلیکیشن X شو، و آیکون گروک رو پیدا کن. اپلیکیشن Grok - AI Assistant هم برای اندروید و iOS در دسترسه. - چطور از گروک استفاده کنم؟
تو رابط X یا اپلیکیشن گروک، سوال بنویس یا فایل آپلود کن. برای تحقیقات از DeepSearch و برای حل مسائل از Think Mode استفاده کن. - گروک تو ایران کار میکنه؟
بله، ولی چون X فیلتره، به VPN نیاز داری. پشتیبانی از فارسی هم داره، ولی برای متون پیچیده فارسی ممکنه به اندازه انگلیسی قوی نباشه. - کاربردهای گروک چیه؟
از تحلیل ترندهای X و تولید محتوا گرفته تا حل مسائل علمی، کدنویسی، و کمک به پژوهش.
8. نتیجهگیری
هوش مصنوعی گروک یه ابزار انقلابیه که حسابی تکامل پیدا کرده. با قابلیتهایی مثل DeepSearch، Think Mode، تولید تصویر، و دسترسی به اطلاعات لحظهای X، گروک نهفقط یه چتبات، بلکه یه دستیار کیهانیه که میتونه زندگی و کار رو راحتتر کنه. تو ایران، با وجود چالشهایی مثل فیلترینگ، گروک برای دانشجوها، برنامهنویسها، و کسبوکارها یه ابزار قدرتمنده. حالا که گروک-3 رایگانه، فقط کافیه یه حساب X بسازی و شروع کنی.